Фармакопунктура

Фармакопунктура – бу дори воситаларини терига ва тери ости ёғ қаватига юбориш учун махсус усул.

Тананинг муаммоли жойларига маҳаллий ва узоқ муддатли таъсирни максимал даражада ошириш учун ишлатилади.

“Фармакопунктура” сўзи юнон тилидан олинган, “farmakon” – “дори”, “заҳар” ва лотинча «punctura» (pungo, pungere)- жароҳат, санчиш. Ушбу усул рефлексотерапиянинг алоҳида усулидир.

Биологик фаол нуқталарга таъсир қилиш амалиёти тахминан 5000 йиллардан бери фанга маълум. Аммо тиббиётда ҳанузгача ривожланмаган – шприцлар пайдо бўлиши билан шифокорлар акупунктурнинг организмга таъсирини иложи борича кучайтириш ва таъсир қилишни исташган. Фармакопунктурада нафақат игнанинг бир нуқтага таъсирини, балки берилган доривор хусусиятларга эга моддани бир нуқтага киритишни ҳам бирлаштиради. Нуқталарга юбориладиган дорилар миқдори мушак ичига юбориладиган дориларга қараганда ўн баравар кам. Бу танадаги дори юкини сезиларли даражада камайтириши мумкин. Ушбу имконият фақат фармакопунктурада мавжуд.

Дори воситаларини биологик фаол нуқталарга киритиш махсус шприц ва микроигна ёрдамида амалга оширилади. Инъекция  саёз, озгина дозаларда, камдан-кам ҳолларда (сеансларнинг аниқ тартибига мувофиқ) ва маҳаллий шароитда – дориларни қабул қилиш фақат муаммоли соҳаларда амалга оширилади. Буларнинг барчаси таъсир қилиши юмшоқ ва тез таъсир қилади.

Киритишда биологик фаол нуқталарга игна ва дорилар киритилганлиги сабабли, организмга икки томонлама таъсир кўрсатилади: фарамотерапия ва нуқталарни стимуляция қилиш. Акупунктур пунктларини стимуляция қилиш энергия айланишини, бутун организмнинг функционал фаолиятини тартибга солади ва унинг физиологик функцияларини нормаллаштиради. Шу билан бирга, қон айланиш тизимига аста-секин кириб борадиган ва бутун танага тарқаладиган дорилар ҳам унга терапевтик таъсир кўрсатади.

Фармакопунктура дегенератив-дистрофик касалликларни (остеохондроз, диск чурраси ёки протрузион), фибромиалгия, бош оғриғи, юрак-қон томир тизими касалликлари, артроз, артрит, елка – курак бўғими артрити, радикулоалгия, невралгия, бепуштлик, тухумдонларнинг дисфункцияси, бачадон миомаси, бронхиал астма, гипертония касаллиги, сурункали гастрит, ошқозон яраси, йўғон ичак ва ўт йўлларининг дискинезияси, аллергик касалликлар, мия қон томир касалликлари, невроз, менопауза, простата безининг сурункали яллиғланиш касалликлари, эркакларда турли хил жинсий бузилишлар ва бошқа касалликлар.

Умуман олганда, фармакопунктурада қўлланиладиган дориларнинг спектри қуйидагича:

• Маҳаллий оғриқсизлантирувчи воситалар (новокаин, лидокаин) – оғриқ синдромлари учун.
• Витаминлар – умуртқа, асаб ва бўғимларнинг дегенератив касалликлари учун.
• Гормонлар – яллиғланиш ва аллергик касалликлар учун;
• Инъекция учун сув ёки физиологик эритмалар – бу эрда кучайтирилган ва узоқ муддатли таъсир қилиш учун;
• Автоқон – беморнинг томиридан олинган қонни тери остига юбориш учун.
• Қон томирларига таъсир қилувчи препаратлар – зарарланган ҳудудда қон айланишини яхшилашга ҳисса қўшади.
• Натрий хлориднинг гипертоник эритмаси, калий хлориднинг 10% эритмаси – инъекция жойида тўқималарнинг нобуд бўлишига олиб келадиган моддалар (ўлаётган тўқималар янгиланишни рағбатлантирадиган моддалар мажмуасини ташлайди).

Даволаш курси ҳафтада 1-3 марта, 5 дан 15 гача процедуралар билан амалга оширилади. Уларни рефлексолог томонидан бажариш керак, чунки бажариш техникаси тўғри киритишни талаб қилади!

Фармакопунктура – бу Джанет Тревелл томонидан таклиф қилинган қўзғатувчи нуқталарнинг блокадаси – ҳар қандай локализациядаги сурункали оғриқнинг даволашдаги энг самарали усулларидан бири. Шунингдек, сурункали чарчоқ синдромида ҳам ёрдам беради.

Кўпчиликка маълум бўлган мезотерапия ҳам Фармакопунктуранинг бир тури ҳисобланади, чунки гўзаллик инъекциялари кўпинча биологик фаол нуқталарда амалга оширилади. Бироқ, баъзи бир фармакопунктура усуллари нуқта билан эмас, балки рефлекс зоналари билан ишлайди. Умуртқа поғонаси еттинчи бўйин умуртқасидаги ёғ бирикмалари гинекологик касалликлар, қорин бўшлиғида ёғ тўпланиши, қорин бўшлиғидаги ёғ бирикмалари – “климактерик семизлик” ёки “скруфф”, Михаэлис ромби зонасидаги шиш-зичлашган тўқима таъсирига яхши жавоб беради. Шундай қилиб, Фармакопунктурани нафақат касалликларни даволаш ва олдини олиш усули, балки ёшни узайтириш усули сифатида ҳам кўриб чиқиш мумкин.

Ушбу усулнинг асосчиси – француз шифокори Мишель Пистор 1952 йилда Фармакопунктурадан фойдаланиш асосларини нашр этган.

Ушбу процедуранинг кўплаб ижобий таъсири туфайли у тезда бутун дунёга тарқалди.

Фармакопунктурани қўллашда олинган асосий таъсирлар:

яллиғланиш реакцияларини бартараф қилиш

аналгетик таъсир

метаболик жараёнларни фаоллаштириш

катта ёг молекулаларини кичикларига айлантириш

холестеринни чиқариши

еркин ёғ радикалларини зарарсизлантириш

детоксикация

маҳаллий иммуностимуляция

десенсибилизация

микросиркуляцияни яхшилаш

регенератив реакцияларни кучайтириш

эндорфин синтезини рағбатлантириш

диуретик таъсир, шишга қарши таъсир.